Corona Cultuurshock en de mooie zienswijze van Jitske kramer
09 juli 2021 
2 min. leestijd

Corona Cultuurshock en de mooie zienswijze van Jitske kramer

Tijdens de coronacrisis is Jitske Kramer opgestaan als leider en ze weet de ‘Corona Cultuurshock’ op een inspirerende wijze samen te vatten in het boek ‘Werk heeft het gebouw verlaten’. Jitske is antropoloog en richt zich vooral op het bedrijfsleven. Ze heeft talloze reizen over de hele wereld gemaakt en gekeken hoe mensen in andere culturen met elkaar samenleven.

Collectieve cultuurshock

Een (corona) cultuurshock vindt normaal gesproken plaats bij een individu die voor langere tijd in andere cultuur leeft. Door langdurige confrontatie met andere culturele regels verander je als mens. De situatie waar we nu wereldwijd inzitten kunnen we zien als collectieve cultuurshock. In grote lijnen kun je onze reacties op de maatregelen voorspellen aan de hand van vier opeenvolgende fases.

Fase 1 aanloopfase

De aanloopfase duurt maar een paar dagen. De bestemming van deze reis was ons eigen huis. Alleen kreeg ‘thuis’ ineens een hele andere betekenis. Je werkte thuis, de kinderen waren thuis, je moest zoveel mogelijk binnenblijven. Supermarkten werden leeggekocht, iedereen begon te hamsteren. Voor die ene persoon was het een lachwekkende situatie en een ander raakte volledig in de stress.

Fase 2 honeymoon fase

Daarna komt de honeymoon fase. Het is nieuw, leuk en spannend mits je niet direct door het gevaar van corona wordt geraakt. Je ziet alles erg rooskleurig, geniet van de rust en ruimte, om niet in die lange files te staan, geen sociale druk te voelen van allerlei sociale ‘verplichtingen’. Genieten van de voordelen van het thuiswerken passen goed in deze fase.

Fase 3 verandering

Dan volgt de fase van verandering. Corona Cultuurshock ligt op de loer! In de eerste cultuurshock voelen we stress door o.a. de social distancing. Het duurt allemaal wel erg lang! Je mist ineens de drukte in de winkelstraten, je begint het thuiswerken zat te raken. Toch pas je je gedrag aan zodat je verder met je leven kunt. Je vindt een modus om op rustige momenten boodschappen te doen en om je vrienden en familie wat minder te zien. Maar dan komt de tweede cultuurshock en die knaagt aan onze normen en waarden. Je gaat steeds meer een mening vormen over de situatie. Je wordt keihard geconfronteerd met je diepste overtuigingen. Iedereen doorloopt deze fases, allemaal met een ander gevoel en in een net iets ander tempo. Sommige zien dit als tijdelijke crisis, andere pleiten juist nu voor radicale veranderingen van langlopende problemen.

Fase 4 terugkeerfase

De terugkeerfase begint met een gevoel van euforie. We mogen weer van alles! We vieren feest en kunnen weer terug naar hoe het was. Maar willen we dat eigenlijk wel? Stel je gaat een tijdje op reis en je bent in een ander land. Je mist de hagelslag en andere Nederlandse gewoontes. Uiteindelijk begin je toch te wennen aan de culturele regels van het andere land, maar dan moet je weer naar huis! En wat blijkt? Het valt tegen! Dan zijn we beland in de derde cultuurshock: de terugkeershock. Ieder van ons is veranderd. Sommige voordelen willen we niet meer loslaten, nooit meer in de file staan bijvoorbeeld. Als we de moed hebben oude patronen lost te laten en nieuwe oplossingen te introduceren dan kan deze tijd ons veel opleveren. Het is niet altijd makkelijk maar je komt anders uit deze cultuurshock dan dat je erin kwam. Laten we deze hele cultuurverandering zien als een reis die we met een stukje zachtheid mogen aanpakken. Opnieuw ontdekken hoe we als collega’s het liefst met elkaar omgaan. Lijkt het je leuk dat Vitallife je hier d.m.v. een webinar bij helpt? Je vindt ons aanbod van krachtige live webinars HIER terug.
Over de schrijver